بانک سرمایه؛ شروع فصلی جدید در مدیریت سرمایه‌گذاری و اعتمادسازی

بانک سرمایه با هدف تسهیل و فراهم کردن امکان مشارکت گسترده و فراگیر ملی و مردمی در تمام فعالیت‌های سازنده و ثمربخش به ویژه در زمینه پولی و بانکی در سال 1384 در اداره ثبت شرکت‌ها و موسسات غیرتجاری به عنوان شرکت بانک سرمایه (سهامی عام) ثبت و به عنوان ششمین بانک خصوصی ایران و اولین بانک خصوصی با بیشترین سرمایه اولیه در کشور به مبلغ 3 هزار و 535 میلیارد ریال براساس مجوز صادره از سوی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران عملاً فعالیت خود را در عرصه بانکداری کشور آغاز کرد.

چشم‌انداز این مجموعه متعهد بودن در ایجاد ارزش افزوده برای مشتریان و سهامداران در بستر بانکداری اسلامی با تلاش برای ارائه گسترده‌ترین خدمات نوین بانکی برای مشتریان داخلی و بین‌المللی ترسیم شده است اما با این وجود این بانک در طول حدود 16 سال فعالیت خود فراز و نشیب‌های مختلفی را پشت سر گذاشته است و این شرایط در برهه‌ای از زمان که برخی فعالیت‌های خارج از ضوابط و عرف بانکداری در این بانک موجب کاهش اعتماد فرهنگیان به عنوان ذینفعان اصلی شده بود، بیشتر خودنمایی کرد.

اعتماد از دست رفته‌ای که با استقرار مدیران متخصص و متعهد تحت نظارت موسسه صندوق ذخیره فرهنگیان و بانک مرکزی و سایر نهادهای مرتبط طی پنج سال گذشته، با عملکرد قابل قبول این بانک احیا شود تا فرهنگیان و سایر ذینفعان و مشتریان، دغدغه‌ای نسبت به همراهی با این بانک نداشته باشند.

بازگشت بانک سرمایه به روند سودآوری

آن‌طور که آمار و ارقام وگزارش‌های رسمی نشان می‌دهد به‌رغم اوضاع نه چندان به سامان بانک سرمایه در سایه چالش‌‌های اختلاف حساب مالی به ویژه در سال‌های گذشته، در شرایط کنونی شاخص‌های عملکردی از اوضاع رو به رشد این بانک حکایت دارند.

در سال‌های قبل شرکت‌های فرعی بانک عمدتا زیان‌ده بودند اما از زمان استقرار تیم مدیریتی جدید، تغییرات اساسی در ساختار شرکت‌ها به منظور جلوگیری از روند زیان‌دهی و افزایش فعالیت‌ها و وصول مطالبات شرکت‌ها انجام شده است تا فصل جدید فعالیت‌های بانک با بهبود وضعیت شرکت‌ها از حیث سودآوری پیش رود.

شرکت سایه‌گستر سرمایه که در پایان سال مالی 1396 با زیان حدود200 میلیارد تومانی روبرو بود، در سال 1397 علاوه بر پوشش زیان سال قبل بیش از 70 میلیارد تومان سودآوری داشت. این روند افزایش سود در سال مالی 1398 ادامه داشت و به بالای 100 میلیارد تومان رسید اما با بهبود عملکرد این شرکت و خلاصی از مشکلات پیشین، سودآوری این شرکت با جهش 13 برابری به بیش از 1300 میلیارد تومان رسید.

شرکت صرافی سرمایه نیز که در سال 1396 با زیان بیش از 20 میلیارد تومانی روبرو بود در راستای بهبود این وضعیت گام برداشت و طی سه سال یعنی در پایان سال مالی 1399 به سودآوری 14 میلیارد تومانی دست یافت.

در شرکت تجارت الکترونیک سرمایه نیز نشانه‌های جدی از بهبودی وضعیت سودآوری این شرکت دیده می‌شود به طوری که نه تنها در سال 1397 روند زیان‌دهی این شرکت متوقف شده بلکه در سال‌های 1398 و 1399 بیش از 2 میلیارد تومان سودآوری داشته است. مقایسه روند زیان‌دهی یا سودآوری سه شرکت اصلی بانک سرمایه در فاصله سال‌های 1396 تا 1399 نشان می‌دهد که فصلی تازه در مدیریت سرمایه‌گذاری این بانک آغاز شده که می‌تواند اعتماد فرهنگیان و مشتریان را به بانک بازگرداند.

شکل 1 تا 3  وضعیت سودآوری برخی از شرکت‌های بانک سرمایه را در سال‌های اخیر نشان می‌دهد.

شکل 1- رشد مثبت سودآوری شرکت سایه‌گستر

شکل 2- رشد مثبت سودآوری شرکت صرافی سرمایه

شکل 3- رشد صعودی سودآوری شرکت تجارت الکترونیک سرمایه

 

خیز بلند بانک سرمایه برای افزایش سرمایه 2500 درصدی

مجموعه بانک سرمایه برای بهبود شرایط و اصلاح ساختار و نسبت‌های مالی طرح توجیهی تدوین کرده است؛ این طرح افزایش سرمایه‌ بانک به رقم 10 هزار میلیارد تومان را هدفگذاری کرده و برای ادامه فرآیند اجرایی، به حسابرس و بازرس قانونی ارایه شده است. تایید و اجرایی شدن این روند، به معنی افزایش سرمایه 2500 درصدی بانک سرمایه است که در نوع خود یک رکورد محسوب می‌شود.

در این راستا یکی از فرض‌ها برای توجیه گزارش تعدیل نرخ وجه التزام اضافه برداشت از حساب بانک مرکزی بود که حسابرس این گزارش را رد و پذیرش گزارش را منوط به دریافت نامه از بانک مرکزی اعلام کرد که با توجه به پیگیری‌های انجام شده این مورد به شواری پول و اعتبار ارجاع داده شد.

علاوه بر آن، مذاکرات مقدماتی با سازمان بورس اوراق بهادار و بانک مرکزی با حضور نمایندگان سران قوا تشکیل شد و بر اساس آن تمام ایرادات قانونی افزایش سرمایه از جمله متعهد پذیره نویسی، مالیات صرف سهام، مشمولیت افزایش سرمایه از طریق صرف سهام و… طی مصوبه‌ای از طرف سران قوا به بانک مرکزی اعلام شد تا نسبت به ارایه مجوز افزایش سرمایه اقدام شود.

در راستای انجام تکالیف قانونی و برگزاری مجمع، صورت‌های مالی در تاریخ اول اردیبهشت و صورت‌های مالی تلفیقی گروه در تاریخ اول خرداد 1400 به حسابرس و بازرس تقدیم شد. همچنین به محض اخذ گزارش حسابرس مکاتبه با بانک مرکزی برای دریافت مجوز صورت می‌گیرد تا مجمع بانک در موعد مقرر برگزار شود.

جبران خسارات و رفع توقیف اموال

در سنوات گذشته ضمانت‌نامه‌هایی توسط بانک صادر شده اما پرداخت نشده بود و همین مسائل سرآغاز جریان بی‌اعتمادی در برهه‌ای از فعالیت بانک بود. ضمن آنکه این امور موجب توقیف املاک، اموال و حساب‌ها و فروش بخشی از سرمایه‌گذاری‌های بانک شده بود.

به دنبال راهکاری برای رفع مشکلات یاد شده که میراثی پر چالش و بدیمن از دوران قبل بوده است، بنا شد بانک سرمایه به تسویه مطالبات ذینفعان اقدام کند؛ در خصوص خسارت ادعا شده توسط ذینفعان هم بانک توانست موفقیت‌های بزرگی را با برگزاری جلسات متعدد و رایزنی‌ها بسیار زیاد به ثمر برساند و ماحصل آن رفع توقیف اموال، خودروها و سهام‌ بانک بود.

 

این بانک همچنین به دنبال استیفای حقوق سهامداران در سال‌های اخیر اقداماتی برای شکایت به مالیات‌های مطالبه شده و ارایه لوایح و مکاتبات با ارگان‌های مختلف کرده و در اخذ آرای به نفع بانک در هیات‌های حل اختلاف مالیاتی موفق بوده است.

برنامه‌های آتی بانک سرمایه در راستای جلب اعتماد فرهنگیان و مشتریان

بانک سرمایه به رغم دوران پرچالشی که پشت سر گذاشته است که به سلب اعتماد فرهنگیان و مشتریان این بانک در فاصله سال‌های 1395 تا 1397 منجر شد، تلاش همه جانبه‌ای برای احیای این ظرفیت مالی مهم و تاثیرگذار از سوی سهامداران اصلی به ویژه موسسه صندوق ذخیره فرهنگیان انجام شد که البته از سوی بانک مرکزی، قوه قضاییه و سایر نهادهای مرتبط مورد حمایت جدی قرار گرفت.

نتیجه این تلاش‌ها، به بهبود وضیعت کلی بانک به ویژه در زمینه شفاف‌سازی و سودآوری انجامید به طوری که امروز چشم‌انداز بانک سرمایه کاملا مثبت به نظر می‌رسد. خیز بانک سرمایه برای افزایش سرمایه 2500 درصدی بانک، اصلاح ساختار ارایه تسهیلات بانکی و هدایت آن به سمت صنایع و شرکت‌های تولیدی زود بازده از نشانه‌های وضعیت رو به بهبود بانک و عزم جدی برای بازگرداندن این ظرفیت مالی کم‌نظیر به ریل اصلی در راستای خدمت به ذینفعان آن به ویژه فرهنگیان است.

استمرار پروسه خروج از بنگاهداری در خصوص واحدهایی که اخیرا با رفع توقیف مراجع قضایی امکان فروش آنها میسر شد به منظور آزادسازی دارایی‌ها و هدایت آنها به سمت گردش نقدینگی بانک و ارتقا و تقویت فعالیت‌های تجارت الکترونیک و موبایل بانک و نوآوری در فناوری اطلاعات و ایجاد تحول در شرکت تجارت الکترونیک سرمایه برای ارائه اپلیکیشن‌های روز مانند کیف پول، شارژ ساختمان، قرض الحسنه خانوادگی و … از دیگر اهدافی است که تیم مدیریتی به دنبال تحقق آن هستند.

تحقق اهدافی دیگر چون پیگیری و استمرار حرکت به سوی بانکداری نوین با تمرکز بر بانکداری خرد و ارایه محصولات جدید، برنامه‌ریزی برای افزایش سهم بانک از درآمد‌های غیر مشاع و بهبود نسبت‌های مالی، ایجاد زیرساخت‌های مناسب برای تسهیل فرآیند نقل و انتقال ارز، افزایش سپرده‌های بانک، برگزاری مزایده‌های بیشتر به منظور فروش املاک تملیکی و سرمایه‌گذاری‌های بانک و پیگیری وصول مطالبات غیر جاری با همراهی مراجع قضایی ذیصلاح و آزادسازی ذخیره مطالبات مشکوک الوصول در دستور کار این مجموعه قرارگرفته است.

اگرچه بازگرداندن بانک سرمایه به ریل اصلی و بازگرداندن دارایی‌های از دست رفته بانک، کاری بسیار دشوار بود اما مدیران صندوق ذخیره فرهنگیان و بانک سرمایه نشان دادند که با شفاف‌سازی و کوتاه کردن دست آدم‌های سفارشی و پروژه‌های سفارشی، می‌توان علاوه بر غلبه بر چالش‌های گذشته به موفقیت‌های مهمی از جمله افزایش سودآوری دست یافت که به تبع آن، افزایش اعتماد فرهنگیان و مشتریان بانک را در پی خواهد داشت.